Yadplanetli həyat varmı?
Dünyanın ən yaxşı 4 universitet bunu öyrənməyə çalışacaq
Böyük Britaniyanın Kembric Universiteti, ABŞ-ın Harvard və Çikaqo Universiteti, İsveçrənin Sürix Texniki Universitetinin (ETH Zurich) alimləri yerdən kənar canlıların axtarışı təşəbbüsünə başladıqlarını açıqlayıblar. Bu təşəbbüsə isveçrəli astronom, Nobel mükafatı laureatı Didye Queloz rəhbərlik edir.
1995-ci ildə günəşə bənzər ulduzun ətrafında fırlanan ilk ekzoplaneti kəşf edən Didye Queloz: "Mən həyatın kainatın fizika qanunlarına daxil olduğuna inanıram. Müxtəlif planetlər böyük oyun dəyişdiricilərdir. Biz planet sistemlərinin böyük müxtəlifliyini tapdıq və onların bir çoxu günəş sistemindən tamamilə fərqlidir."
“Financial Times”-in xəbərinə görə, 1990-cı illərin ortalarından bəri astronomlar 5000-dən çox ekzoplanet kəşf ediblər və təkcə Süd Yolunda milyardlarla belə planetin olduğuna inanırlar.
Yerdənkənar həyatı tapmaq üçün bu layihənin üzvləri “James Webb” Kosmik Teleskopu, həmçinin Mars və Yupiterin peyklərinə nəzərdə tutulan missiyalar da daxil olmaqla, bütün ən son elmi alətlərdən və imkanlardan istifadə etmək niyyətindədirlər. İstər sadə mikroblar, istərsə də inkişaf etmiş sivilizasiyalar olsun, onlar yerdən kənar həyatın hər hansı əlamətini tapmağa ümid edirlər.
Kembric Universitetinin bioloqu Emili Mitçel hesab edir ki, təxminən 4 milyard il əvvəl gənc Yerdə mikrobların nə qədər tez peyda olduğunu nəzərə alsaq, sadə həyat qalaktikamızda geniş yayılmalıdır.
“Biz başqa planetləri araşdırmağa başladığımız zaman biosiqnaturlar həyatın özünün mənşəyi və Yerdəki təkamülünün sadəcə xoşbəxt bir qəza və ya bütün bioloji və ekoloji mürəkkəblikləri ilə kainatın əsas təbiətinin bir hissəsi olub-olmadığını ortaya çıxara bilər”,- deyə Emili Mitçel bildirir.
Didye Queloz Emily Mitchell ilə razılaşır ki, sadə həyat yəqin ki, kainata nüfuz edir. Bununla belə, o hesab edir ki, yüksək texnologiyalı sivilizasiyalar olduqca nadir ola bilər, çünki bir sivilizasiya həmin sivilizasiyanı məhv etməyi asanlaşdıran bilikləri toplayır.
NASA-nın Goddard Kosmik Uçuş Mərkəzinin astrobioloqu Heather Graham əmindir ki, yerdən kənar həyatın kəşfi tək bir məlumat əsasında olmayacaq: “Əgər biz bir Marsa səfərdən və ya teleskopdan həqiqətən gözəl nəticə əldə etsək, bunu təsdiqləmək üçün başqa üsullar tapmalıyıq. Biz həyatın aşkarlanması və bio-siqnaturların aşkarlanması haqqında ayrı-ayrı məlumat fraqmentləri deyil, məlumat dəstləri kimi düşünməyə başladıq".
Oruc Mustafayev
